Ένα τραγούδι του τράπερ Light, με τίτλο “Polo”, προκάλεσε τις τελευταίες ημέρες σφοδρές αντιδράσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και όχι μόνο. Ο λόγος είναι οι στίχοι του, που –πέρα από σκηνές ωμής βίας και επιθετικής φρασεολογίας– περιλαμβάνουν προσβολές και απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς για άτομα με αναπηρία.
Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ) αντέδρασε άμεσα και δυναμικά, καταγγέλλοντας επίσημα το τραγούδι για ρητορική μίσους και υποκίνηση διακρίσεων, ζητώντας από τη μουσική βιομηχανία και τις διαδικτυακές πλατφόρμες να αναλάβουν τις ευθύνες τους.Δεν μπορούμε να αντιμετωπίζουμε τέτοιου είδους εκφράσεις ως “υπερβολές” της τέχνης ή να τις βαφτίζουμε “παιχνίδια πρόκλησης”.
Όταν η μουσική μετατρέπεται σε εργαλείο προσβολής, όταν χρησιμοποιεί τη διαφορετικότητα ως αντικείμενο χλεύης ή απαξίωσης, τότε δεν μιλάμε για δημιουργία αλλά για στοχοποίηση. Οι καλλιτέχνες που έχουν δημόσιο λόγο και επηρεάζουν χιλιάδες νέους, οφείλουν να αναγνωρίζουν τη δύναμη που κατέχουν. Ένας στίχος μπορεί να μην αλλάξει τον κόσμο, αλλά μπορεί να καλλιεργήσει νοοτροπίες.
Και όταν αυτές οι νοοτροπίες γελοιοποιούν τους πιο ευάλωτους, η ζημιά είναι κοινωνική και βαθιά.Η ελευθερία της έκφρασης είναι πολύτιμη, αλλά δεν είναι απεριόριστη. Δεν μπορεί να χρησιμοποιείται ως κάλυψη για να διοχετεύεται μίσος ή περιφρόνηση απέναντι σε ανθρώπους που καθημερινά αγωνίζονται για ίσα δικαιώματα, αξιοπρέπεια και σεβασμό.
Η αναπηρία δεν είναι μειονέκτημα, δεν είναι αστείο, δεν είναι στιχουργική ατάκα. Είναι μια πραγματικότητα που αφορά εκατομμύρια ανθρώπους σε όλον τον κόσμο και η κοινωνική της αποδοχή είναι δείκτης πολιτισμού.Η ευθύνη δεν βαραίνει μόνο τους δημιουργούς, αλλά και εκείνους που αναπαράγουν, στηρίζουν ή αδιαφορούν.
Οι ψηφιακές πλατφόρμες, οι δισκογραφικές εταιρείες, τα μέσα προβολής, οι γονείς και γενικότερα το οικογενειακό περιβάλλον, οφείλουν να προστατεύουν, από περιεχόμενο που παραβιάζει βασικές αρχές του σεβασμού και της ισότητας. Όταν τέτοια φαινόμενα αντιμετωπίζονται με σιωπή ή αδιαφορία, τότε ενισχύονται. Και μαζί τους ενισχύεται και μια κουλτούρα που κανονικοποιεί τον κοινωνικό αποκλεισμό.
Είναι κατανοητό πως είναι εξαιρετικά δύσκολο ένας γονέας να αποτρέψει το παιδί του, -ιδιαίτερα στην εφηβεία- να ακούσει και δυστυχώς να ταυτιστεί με τέτοιου είδους φρασεολογία και περιεχόμενο…Το περιστατικό με το τραγούδι του Light δεν είναι ένα μεμονωμένο «κακόγουστο επεισόδιο». Είναι καθρέφτης μιας κουλτούρας που, πολλές φορές, ανέχεται την υποτίμηση στο όνομα της διασκέδασης ή της πρόκλησης.
Αν θέλουμε μια κοινωνία πιο δίκαιη, πιο ανθρώπινη και πιο συμπεριληπτική, πρέπει να υψώνουμε τη φωνή μας κάθε φορά που παραβιάζεται η αξιοπρέπεια. Γιατί η κοινωνία που σέβεται τους πιο ευάλωτους, είναι η μόνη που μπορεί να λέγεται πραγματικά ισχυρή.
Κλεοπάτρα Μισαηλίδου